یادداشتهای توضیحیِ سیستم هماهنگشدۀ توصیف و کدگذاری کالا، جزء لاینفکِ کنوانسیون سیستم هماهنگ شده به شمار نمیروند، ولی از آنجایی که این یادداشتها بهتصویب شورای همکاری گمرکی رسیدهاند، بهعنوان تفسیری رسمی بر سیستم هماهنگشده در مقیاس بینالمللی و یک نشریۀ اجتناب ناپذیر و مکمّلِ HS محسوب میگردند. این یادداشتها، بسیار مفید بوده و گاهی نیز برای حصولِ اطمینان از تفسیر و درکِ صحیحِ سیستم هماهنگ شده، مراجعه به آنها ضروری است و حتی در همین زمینه و در مقام مقایسه باید دانست که شماری از کشورهای عضوِ شورای همکاری گمرکی، یادداشتهای توضیحیِ مربوط به نمانکلاتور شورای همکاری گمرکی را کلاً و بدون کم و کاست و مثلاً به شکل مقررات، در سیستمهای قانونیِ تعرفههایِ گمرکیِ خود منظور نمودهاند.
در هر حال، باید خاطر نشان نمود یادداشتهای توضیحی سیستم هماهنگ شده را باید همواره در رابطۀ تنگاتنگ با متون HS مطالعه کرد، زیرا نمیتوان آنها را از این سیستم، به ویژه از قواعد تفسیری و یادداشتهای قسمت و فصل نمانکلاتور، تفکیک کرد. پس از«مکث در مکس»، در «مکس نوُت»، به کلیاتی درخصوصِ این یادداشتها پرداخته شده است.
فهرست مطالب کتاب مکس نوت
یشگفتار مولف 9
قسمت اول. حیوانات زنده؛ محصولات حیوانی
فصل 1. حیوانات زنده 15
فصل 2. گوشت و احشاء خوراکی 16
فصل 3. ماهی و قشرداران، صدفداران و سایر آبزیان فاقد ستون فقرات 17
فصل 4. شیر و محصولات لبنی؛ تخم پرندگان؛ عسل طبیعی؛ محصولات خوراکی که منشأ حیوانی دارند و در جای دیگر گفته نشده و مشمول شمارۀ دیگر تعرفه نشده باشد 18
فصل 5. سایر محصولات حیوانی که در جای دیگر گفته نشده و مشمول شمارۀ دیگر تعرفه نشده باشند 19
قسمت دوم. محصولات نباتی
فصل 6. درختان و نباتات زنده؛ پیاز، ریشه و همانند؛ گُلهای بریده و شاخ و برگهای زینتی 21
فصل 7. سبزیجات، نباتات، ریشه و غدههای زیرخاکی خوراکی 22
فصل 8. میوهها و میوههای سخت پوست خوراکی؛ پوست مرکبات یا پوست خربزه 23
فصل 9. قهوه، چای، ماته و ادویه 24
فصل 10. غلات 25
فصل 11. محصولات صنعت آردسازی؛ مالت؛ نشاسته؛ اینولین؛ گلوتن گندم 26
فصل 12. دانه و میوههای روغندار؛ دانه، بذر و میوههای گوناگون؛ گیاهان صنعتی یا دارویی؛ کاه و علوفه 27
فصل 13. گم لاک؛ انگمها (صمغها)؛ رزینها و سایر شیرهها و عصارههای نباتی 28
فصل 14. مواد قابل بافت نباتی؛ سایر محصولات نباتی که در جای دیگر گفته نشده و مشمول ردیف دیگر تعرفه نشده باشند 29
قسمت سوم. چربیها و روغنهای حیوانی، نباتی یا میکروارگانیزمی و محصولات حاصل از تفکیک آنها؛ چربیهای خوراکی آمادهشده؛ مومهای حیوانی یا نباتی
فصل 15. چربیها و روغنهای حیوانی، نباتی یا میکروارگانیزمی و محصولات حاصل از تفکیک آنها؛ چربیهای خوراکی آمادهشده؛ مومهای حیوانی یا نباتی 31
قسمت چهارم. محصولات صنایع غذایی (غذاهای آمادهشده)؛ نوشابهها، آبگونهای الکلی (عرقها) و سرکه؛ توتون و تنباکو و بدل توتون و تنباکوی ساختهشده؛ محصولات،حتی دارای نیکوتین، بهمنظور بخور دادن (استنشاق) بدون احتراق؛ سایر محصولات دارای نیکوتین بهمنظورجذب نیکوتین به بدن انسان
فصل 16. فرآوردههای گوشت، ماهی یا قشرداران، صدف داران یا سایر آبزیان فاقد ستون فقرات 33
فصل 17. قند و شکر و شیرینی 34
فصل 18. کاکائو و فرآوردههای آن 35
فصل 19. فرآوردههای غلات، آرد، نشاسته یا شیر؛ نانهای شیرینی 36
فصل 20. فرآوردهها از سبزیجات، میوهها و میوههای سخت پوست یا از سایر اجزاء نباتات 37
فصل 21. فرآوردههای خوراکی گوناگون 38
فصل 22. نوشابهها، آبگونهای الکلی و سرکهها 39
فصل 23. آخال و تفالۀ صنایع خوراکسازی؛ غذاهای آماده برای حیوانات 40
فصل 24. توتون و تنباکو و بدل توتون و تنباکوی ساختهشده؛ محصولات، حتی دارای نیکوتین؛ بهمنظور بخوردادن (استنشاق) بدون احتراق؛ سایر محصولات دارای نیکوتین بهمنظور جذب نیکوتین به بدن انسان 41
قسمت پنجم. محصولات معدنی
فصل 25. نمک؛ گوگرد؛ خاک و سنگ؛ مواد گچی، آهک و سیمان 43
فصل 26. سنگ فلز، جوش (سرباره) و خاکستر 44
فصل 27. سوختهای معدنی، روغنهای معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها؛ مواد قیری؛ مومهای معدنی 45
قسمت ششم. محصولات صنایع شیمیایی یا صنایع وابسته به آن
فصل 28. محصولات شیمیایی غیرآلی؛ ترکیبات آلی یا غیرآلی از فلزات گرانبها، از عناصر رادیواکتیو، از فلزات خاکهای کمیاب و یا از ایزوتوپها 47
فصل 29. محصولات شیمیایی آلی 49
فصل 30. محصولات دارویی 51
فصل 31. کودها 52
فصل 32. عصارههای دباغی یا رنگرزی؛ تاننها و مشتقات آنها؛ جوهر (مواد رنگکننده)، پیگمانها و سایر مواد رنگکننده؛ رنگها و ورنیها؛ بتانهها؛ مرکبها 53
فصل 33. روغنهای اسانسی و رزینوئیدها؛ فرآوردههای عطرسازی، پاکیزگی یا آرایشی 54
فصل 34. صابونها، مواد آلی تانسیواکتیف، فرآوردهها برای شستشو، فرآوردههای روانکننده، مومهای مصنوعی، مومهای آماده، محصولات برای پرداخت و صیقل دادن به اشیاء، شمع و اشیاء همانند، خمیرهای قالبگیری، «مومهای دندانسازی» و فرآوردههای دندانسازی بر اساس گچ 55
فصل 35. مواد آلبومینوئیدی؛ نشاستههای اصلاح شده؛ چسبها؛ آنزیمها 57
فصل 36. باروت و مواد منفجره؛ اشیاء فن آتشبازی؛ کبریت؛ آلیاژهای آتش زا؛ برخی مواد قابل اشتعال 58
فصل 37. کالاهای عکاسی (فتوگرافیک) یا سینماتوگرافی 59
فصل 38. محصولات شیمیایی گوناگون 60
قسمت هفتم. مواد پلاستیکی و اشیاء ساختهشده از آن؛ کائوچو و اشیاء ساختهشده از آن
فصل 39. مواد پلاستیکی و اشیاء ساختهشده از آن 62
فصل 40. کائوچو و اشیاء ساختهشده از آن 64
قسمت هشتم. پوستهای خام، چرم، پوستهای نرم و اشیاء ساختهشده از این مواد؛ اشیاء زین و برگسازی؛ لوازم سفر، کیفهای دستی و محفظههای همانند؛ اشیاء ساختهشده از روده (به استثناء نخ ساختهشده از احشاء کرم ابریشم)
فصل 41. پوستهای خام (غیر از پوستهای نرم) و چرم 66
فصل 42. اشیاء ساختهشده از چرم؛ مصنوعات زین و برگسازی؛ لوازم سفر، کیفهای دستی و محفظههای همانند؛ اشیاء ساختهشده از روده حیوانات (غیر از روده (احشاء) کرم ابریشم) 68
فصل 43. پوستهای نرم و پوستهای نرم مصنوعی؛ اشیاء ساختهشده از آنها 69
قسمت نهم . چوب و اشیاء چوبی؛ زغال چوب؛ چوب پنبه و اشیاء چوب پنبهای؛ مصنوعات از کاه، از اسپارتو یا
از سایر مواد قابل بافت؛ مصنوعات حصیربافی یا سبدبافی
فصل 44. چوب و اشیاء چوبی؛ زغال چوب 71
فصل 45. چوب پنبه و اشیاء ساختهشده از چوب پنبه 73
فصل 46. مصنوعات از کاه، اسپارتو یا از سایر مواد قابل بافت؛ مصنوعات حصیربافی یا سبدبافی 74
قسمت دهم. خمیر چوب یا از سایر مواد الیافی سلولزی؛ کاغذ یا مقوای بازیافت شده (آخال و ضایعات)؛ کاغذ و مقوا و اشیاء ساختهشده از آنها
فصل 47. خمیرچوب یا از سایر مواد الیافی سلولزی؛ کاغذ یا مقوای بازیافت شده (آخال و ضایعات) 76
فصل 48. کاغذ و مقوا؛ اشیاء ساختهشده از خمیرکاغذ، از کاغذ یا از مقوا 77
فصل 49. کتاب، روزنامه، تصویر چاپ شده و سایر محصولات صنعت چاپ؛ دست نوشتهها، تایپ شدهها و نقشه ها 79
قسمت یازدهم. مواد نسجی و اشیاء از این مواد
فصل 50. ابریشم 84
فصل 51. پشم، موی نرم (کرک) یا زبرحیوان؛ نخ و پارچههای تاروپودباف از موی یال و دم 85
فصل 52. پنبه 86
فصل 53. سایر الیاف نسجی نباتی؛ نخ کاغذی و پارچههای تاروپودباف از نخ کاغذی 87
فصل 54. رشتههای ساخت انسان (الیاف سنتتیک یا مصنوعی)؛ نوار و اشکال همانند از مواد نسجی ساخت انسان 88
فصل 55. الیاف سنتتیک یا مصنوعی غیریکسره 89
فصل 56. آوات، نمد و نبافتهها؛ نخهای ویژه، ریسمان، طناب و کابل و اشیاء ساختهشده از آنها 90
فصل 57. فرش و سایر کف پوشها از مواد نسجی 91
فصل 58. پارچههای تاروپودباف مخصوص؛ پارچۀ نسجی منگوله باف؛ دانتلها؛ مصنوعات دیوارکوبی؛ مصنوعات علاقهبندی؛ مصنوعات گلدوزی 92
فصل 59. پارچههای نسجی آغشته، اندوده، پوشانده یا مطبّق شده؛ اشیاء نسجی از نوع مناسب برای مصرف صنعتی 93
فصل 60. پارچههای کشباف یا قلابباف 95
فصل 61. لباس و متفرعات لباس، از کشباف یا قلابباف 96
فصل 62. لباس ومتفرعات لباس، غیرکشباف یا غیر قلابباف 97
فصل 63. سایر اشیاء نسجی آمادهشده؛ مجموعهها؛ لباس و اشیاء نسجی مستعمل؛ ژنده و کهنه پارهها 98
قسمت دوازدهم. پاپوش، کلاه، چتر بارانی، چترآفتابی، عصا، عصای صندلی شو، شلاق و تازیانه، تعلیمی و اجزاء آنها؛ پَرآماده و اشیاء ساختهشده از پَر؛ گُلهای مصنوعی؛ اشیاء از موی انسان
فصل 64. پاپوش، گِتر و اشیاء همانند؛ اجزاء این اشیاء 100
فصل 65. کلاه واجزاء کلاه 102
فصل 66. چتربارانی، چترآفتابی، عصا، عصای صندلی شو، شلاق و تازیانه، تعلیمی و اجزاء آنها 103
فصل 67. پَر و پَر نرم آماده و اشیاء ساختهشده از پَر یا از پَر نرم؛ گُلهای مصنوعی؛ اشیاء ساختهشده از موی انسان 104
قسمت سیزدهم . اشیاء از سنگ، گچ، سیمان، پنبۀ نسوز، میکا یا از مواد همانند؛ محصولات سرامیک؛ شیشه و مصنوعات شیشهای
فصل 68. اشیاء از سنگ، گچ، سیمان، پنبۀ نسوز، میکا یا از مواد همانند 106
فصل 69. محصولات سرامیکی 107
فصل 70. شیشه و مصنوعات شیشهای 109
قسمت چهاردهم. مروارید طبیعی یا پرورشی، سنگهای گرانبها یا نیمه گرانبها، فلزات گرانبها، فلزات روکش شده با فلزات گرانبها و اشیاء ساختهشده از آنها؛ زیور آلات بدلی؛ سکه
فصل 71. مروارید طبیعی یا پرورشی، سنگهای گرانبها یا نیمه گرانبها، فلزات گرانبها، فلزات روکش شده با فلزات گرانبها و اشیاء ساختهشده از آنها؛ زیور آلات بدلی؛ سکه 111
قسمت پانزدهم. فلزات معمولی و مصنوعات آنها
فصل 72. چدن، آهن و فولاد 114
فصل 73. اشیاء از چدن، آهن یا فولاد 115
فصل 74. مس و اشیاء از مس 116
فصل 75. نیکل و اشیاء از نیکل 117
فصل 76. آلومینیوم و اشیاء از آلومینیوم 118
فصل 77. (برای احتیاجات احتمالی آینده سیستم هماهنگ شده در نظر گرفته شده است) 119
فصل 78. سرب و اشیاء از سرب 120
فصل 79. روی و اشیاء از روی 121
فصل 80. قلع و اشیاء از قلع 122
فصل 81. سایر فلزات معمولی؛ سرمتها؛ اشیاء از آنها 123
فصل 82. ابزارها، وسایل، اشیاء بُرنده، قاشق و چنگال،از فلزات معمولی؛ اجزاء و قطعات آنها از فلزات معمولی 124
فصل 83. اشیاء گوناگون از فلز معمولی 127
قسمت شانزدهم. ماشینآلات و وسایل مکانیکی؛ ادوات برقی؛ اجزاء و قطعات آنها؛ دستگاههای ضبط و پخش صوت، دستگاههای ضبط و پخش صوت و تصویر تلویزیونی، و اجزاء و قطعات و متفرعات این اشیاء
فصل 84. رآکتورهای هستهای، دیگهای بخار و آب گرم، ماشینآلات و وسایل مکانیکی؛ اجزاء و قطعات آنها 129
فصل 85. ماشینآلات و تجهیزات الکتریکی و اجزاء و قطعات آنها؛ دستگاههای ضبط و پخش صوت، دستگاههای ضبط و پخش صوت وتصویر تلویزیونی، و اجزاء وقطعات و متفرعات این دستگاهها 131
قسمت هفدهم . وسائط نقلیۀ زمینی، هوایی، آبی و تجهیزات ترابری مربوط به آنها
فصل 86. لکوموتیوهای راه آهن یا تراموای، نواقل روی خط راه آهن و اجزاء و قطعات آنها؛ ملحقات و مهارکنندههای خط راه آهن یا تراموای و اجزاء و قطعات آنها؛ تجهیزات مکانیکی (ازجمله الکترومکانیکی) علامت دادن ترافیک از هر نوع 135
فصل 87. وسائط نقلیۀ زمینی غیر از نواقل روی خط راه آهن یا تراموای، و اجزاء و قطعات و متفرعات آنها 137
فصل 88. وسائط نقلیۀ هوایی، فضایی، و اجزاء و قطعات آنها 138
فصل 89. کشتی، قایق و سازههای شناور 139
قسمت هجدهم . آلات و دستگاههای چشمی (اپتیکی)، عکاسی، سینماتوگرافی، اندازهگیری (سنجش)، کنترل، دقتسنجی، پزشکی یا جراحی؛ اشیاء صنعت ساعتسازی؛ آلات موسیقی؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها
فصل 90. آلات و دستگاههای چشمی (اپتیکی)، عکاسی، سینماتوگرافی، اندازهگیری (سنجش)، کنترل، دقتسنجی، پزشکی یا جراحی؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها 141
فصل 91. اشیاء صنعت ساعتسازی و اجزاء و قطعات آنها 143
فصل 92. آلات موسیقی؛ اجزاء و قطعات و متفرعات این آلات 144
قسمت نوزدهم. اسلحه (جنگ افزار) و مهمات؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها
فصل 93. اسلحه (جنگ افزار) و مهمّات؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها 146
قسمت بیستم. کالاها و مصنوعات گوناگون
فصل 94. مبلمان؛ اسباب تخت خواب، تشک، تکیهگاه تشک، متکاو سایر وسایل پُرشدۀ همانند؛ وسایل نورانی و وسایل روشنایی، که در جای دیگر گفته نشده یا مشمول ردیفهای دیگر نباشد؛ چراغهای تبلیغاتی، علائم نورانی، تابلوها نورانی و اشیاءهمانند؛ ساختمانهای پیش ساخته 148
فصل 95. اسباب بازی، بازیچه، و لوازم ورزشی؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها 150
فصل 96. اشیاء ساخته شدۀ گوناگون 151
قسمت بیست و یکم. کارهای (آثار) هنری، اشیاء کلکسیون و عتیقه
فصل 97. کارهای (آثار) هنری، اشیاء کلکسیون و عتیقه 153